قسمت دوم از گفتگو با دکتر کاظم موسوی زاده، مسئول بخش محیط زیست حزب سبزهای ایران
آرش شمس: چرا ایران به یک حزب سبز نیار داشت؟ و در همین رابطه تاثیرات مختلفی که حزب سبز در زندگی مردم و آینده ایران دارد را توضیح دهید.
کاظم موسوی زاده: این سوال شما بسیار مهم است و برای پاسخ مناسب به آن طبیعتا می بایست به تمامی جزئیات مطالعات گسترده تاریخی مبارزات و علمی اکولوژیکی خودمان در ایران و هم چنین در سطح بین المللی اشاره شود که فکر می کنم در محدوده وقت کم گفتگوی ما اساسا امکانپذیر نباشد.
اما می توان بطور خلاصه و سربسته در این باره مطالبی عنوان کرد. جهت تاسیس و فعالیت حزب سبزهای ایران سه مقوله عمده بترتیب مورد بررسی تجزیه و تحلیل دقیق و کارشناسانه قرار گرفتند.
اول، تعیین وضعیت جنبش مبارزات سیاسی آزادیخواهی و مشکلات و مسایل مضاعف جاری و فزاینده زیست محیطی و اکولوژیک در ایران و هم چنین موضوعات حاد روز محیط زیست در سطح جهانی.
دوم، تعیین وضعیت مطلوب بر اساس داده ها و یافته ها، مشکلات و اصول و قانونمندیهای موجود در مبارزات بر علیه دیکتاتوری مذهبی کنونی جهت برقراری یک نظام ملی و دموکراتیک سکولار و توسعه گرا در ایران.
سوم، اتخاذ یک راهگشای مبارزاتی سازمان یافته و معطوف به آینده بمنظور مداخله جدی برای پیشبرد هر چه سریع و صحیح خواست سرنگونی رژیم آخوندی بدست مردم و همبستگی نیروهای مترقی اپوزسیون و مخالفین واقعی رژیم و همچنین سمت و سو دادن تحولات آتیه به سود پیشرفت و رفاه واقعی زندگی مردم و توسعه مترقی همه جانبه و پایدار در ایران.
بدینترتیب تاسیس حزب سبزهای ایران هم از نقطه نظر مقتضیات شرایط مبارزات جنبش آزادیخواهی و در تلفیق لازم آن با امور و مسایل اکولوژیک، و هم به لحاظ افزایش آشکار آگاهیها و مبارزات زیست محیطی پایگاه اجتماعی در سالیان اخیر موجه گشته و نیز بدلایل تئوری و زمینه ای علمی و عملی موجود اجتناب ناپذیر بوده است.
حتی از اینها گذشته در عصر جهان امروز تلاش در جهت ایجاد و پیشرفت اندیشه و حرکت اکولوژیک- سیاسی اجتماعی در ایران، امری است عقلانی بر اساس قانون و یافته علوم مرتبط روز و همچنین بر مبنای اصول و ارزشهای مندرج در منشور اعلامیه جهانی حقوق بشر، که تحقق آن در کشوری با اهمیت اکولوژیک ایران از دیرباز می بایستی عملی می گردید. یعنی می خواهم بگویم که جنبش حزب سبزهای ایران را نمی بایست کپی برداری محض از تاریخچه فعالیتها و یا احزاب و گروههای سبز در جهان توسعه یافته و سرمایه داری بحساب آورد. دیدگاه و سیاست اکولوژیک فارغ از هر گونه ارزش گذاریهای اخلاقی، مذهبی و ایدئولوژیکی است و برای توضیح بدلایل فراطبقاتی، فراملی و فرا اسطوره ای بودن آن احتیاج به جنبش های تاریخی طبقاتی کارگری و ….در ایران هم ندارد.
اما با این مقدمه اجازه بدهید که مهمترین دلایل ضرورت تشکیل حزب سبزهای ایران را بطور بازتر ذکر کنم:
الف: جهت برخورد نظری و عملی جدی صحیح و سازمان یافته برای مقابله با مشکلات و مسایل بهم پیوسته دینامیک آلودگی و تخریب فزاینده محیط زیست و اتلاف گسترده منابع طبیعی و ذخایر ملی تحت حاکمیت آخوندها که هر گونه توسعه ای را در آینده نیز محدود می کند. هم چنین بمنظور کانالیزه کردن پتانسیلها و استعدادها و جنبشهای اعتراضاتی زیست محیطی مردمی و نیروهای زیست محیطی غیر دولتی، غیر وابسته به رژیم و نیز جهت آمادگی بسیج و مشارکت عمومی بعد از سرنگونی برای ترمیم بهره برداری و حفظ محیط زیست و سرمایه های ملی در راستای توسعه همه جانبه مترقی و پایدار کشور.
ب: ابجاد جبهه مبارزاتی نوین، داخلی و بین المللی، جهت امکانات و شرایط تاثیر گذاری مثبت در راستای ارتقای سطح خواسته ها و مطالبات دموکراتیک مردم و کیفیت مبارزات جنبش آزادیخواهی و دموکراتیک برای برقراری حاکمیت دموکراسی و مردمی سکولار با مشخصه بارز اکولوژیک در ایران.
ج: جهت پاسخگویی صحیح و منطبق با سطح انتظارات، نیازهای و مطالبات واقعی و همه جانبه مردم و بخصوص خواسته های مدرن گوناگون نسل جوان امروز ایران.
احتیاج به گفتن ندارد که بدلایل شرایط گروه جمعیت بالای نسل جوان، تاثیرات تغییر و تحولات دنیای کنونی (داخلی، منطقه ای و جهانی) و امکانات دسترسی به ارتباطات ماهواره ای اخبار و اطلاعات الکترونیکی- اینترنت- و دانش و علوم گوناگون روز، نیروها و نظرات گوناگون جدید و خواستهای سیاسی و مطالبات متنوع مدرنی در جامعه ایران بوجود آمده اند که بسیاری از این خواسته ها خواه یا ناخواه با امور و مسایل زیست محیطی و اکولوژیک در ایران و همچنین در جهان رابطه مستقیم و تنگاتنگ دارند. بنابراین لازم بود که پتانسیل رشد یابنده موجود بطور خاص بوسیله یک حزب مترقی سیاسی دموکراتیک و اکولوژیک منطبق با ساختارها و برنامه های مدرن و معطوف به آینده و سازماندهی مفید و اصولی همراه گردد. و اما شما در باره موارد تاثیرات حزب سبزهای ایران پرسدید.
از نظر مبارزاتی در شرایط فعلی فعالیت های سیاسی و فرهنگی حزب سبزها ماهیتا فراگردی عام همه جانبه هه گیر و بین المللی دارد و در صورت کارهای دینامیک و دقیق میتواند شرایط و امکانات همبستگی لازم بین نیروها و شخصیتهای مترقی اپوزسیون علیه جمهوری اسلامی را تا حدود زیادی فراهم و تقویت کند و در افشا و دگرگونی سیاستهای هر روز پیچیده بین المللی در مورد رژیم نیز نقش مفید و موثری بازی کند.
اساسا جوهره فرهنگ اندیشه و سیاست کار اکولوژی و به قول یکی از بانیان اصلی نهضت اکولوژی سیاسی اجتماعی در ایران آقای دکتر کریم قصیم که مسئولیت کمسیون محیط زیست شورای ملی مقاومت را بعهده دارد، بر اصل احساس مراقبت اصل مسئولیت، اصل اعتدال و اصل احتیاط سوار است. و اینکه قابلیت های انعطاف پذیری و تحول پذیری منطق و سیاست اکولوژی که پیوسته در تطبیق و هماهنگی مستمر با تغییر و تحولاتی که در یک جامعه و درجهان در جریان و در حال تکوین است، خواهد توانست به مرور به رشد کیفی ساختارها، ظرفیت ها، ابتکارات و خلاقیتهای مبارزاتی و علمی و از همه مهمتر در رفتار دموکراتیک و تفاهم سازنده عمومی در جامعه ایران تاثیرات بسیار مثبت بگذارد.
گفتن ندارد که در ایران، مجموعه ای از نقطه نظرات، مرام و مسلک های گوناگون نیروهای سیاسی، و یا ملیت ها با زبانها ادیان و هویت های فرهنگی و علایق دیرینه مختلفی در کشور وجود دارند. اما همگی آنها چه بخواهند و یا نخواهند بطور ذاتی و در مساله و زمینه وجود یک شرایط محیط زیست سالم که زیر بنای توسعه و پیشرفت زندگی و فعالیتهای موفقیت آمیز سیاسی و یا اجتماعی و یا دیگر را تشکیل می دهد، با یکدیگر وجه اشتراک دارند و همکاریهای عملی دارند. بدین معنا که دیدگاه و عملکردهای سیاست اکولوژی اجتماعی بطور اتو دینامیک و خودجوش در رفتار و تفاهم سیاسی دمکراتیک بین انسانها و نزدیکی نیروهای ترقیخواه بر یکدیگر تاثیر گذاشته و کارساز خواهد بود.
مساله مهم دیگر تعریف و دیدگاه جدیدتر اکولوژیک از مسایل جنبش آزادیخواهی است. و اینکه کسب و تعمیق آزادی، برقراری حقوق بشر وعدالت اجتماعی، رفع تبعیض جنسی و فرهنگی و زنان و یا تامین و تقسیم عادلانه خدمات ملی اجتماعی علمی و غیره برای پیشرفت صحیح زندگی در ایران چه در یک نظام سرمایه داری و چه سوسیالیستی و غیره بطور تنگاتنگ و جدایی ناپذیر در گرو منابع ملی و طبیعی موجود در کشور ما است. توجه دارید که حاکمیت جمهوری اسلامی در عرض بیست و چهار سال گذشته مسبب روند ناسالم توسعه اقتصادی بر مبنای اتلاف بی رویه، چپاول و استفاده غیر عادلانه و ناکارآمد از ذخایر و منابع ملی و طبیعی کشور بوده است. در این نظام بدلایل مقدار بالای چپاول و غارتگری منابع ملی از سوی سرمایه داران، آقازاده ها و ثروتمندان و وابسته به رژیم شکاف میان بهره کشان و توده های کم بضاعت و فقیر در جامعه بطور روزمره رو به گسترش است و بار فقر و ستم اقتصادی هم بیشتر بر دوش کارگران، زنان و کودکان سنگینی می کند. و ادامه این وضعیت نیز بطور مستقیم به عدم تعادلهای زیست محیطی و تخریب فزاینده محیط زیست و تهدید هر چه بیشتر زندگی مردم در میهن ما منجر خواهد شد. به همین دلایل نیز هم هست که حزب سبزهای ایران اولین جنبش سبز در سطح جهان است که در صف اپوزسیون جدی با حاکمیت جمهوری اسلامی قرار دارد. ما بنا بر مسئولیتهای رعایت اصول پایه ای خود، بدلایل وجود نقض شدید حقوق بشر، آپارتاید جنسی، حکم اعدام و شکنجه و وجود زندانی سیاسی، پایمال شدن حق و حقوق اقلیتهای ملیتی، جنسی، نژادی و مذهبی، صدور جنگ و تروریسم، سانسور شدید مطبوعات و هم چنین تخریب نگران کننده محیط زیست در حاکمیت جمهوری اسلامی، هر گونه دیالوگ و همکاریهای سیاسی و فرهنگی با حکومت آخوندی را امری ناپسند و مردود و ضد منافع ملی و فراملی تلقی کرده و آنرا قویا محکوم می کنیم.
حزب سبزها مقاومت و مرزبندی روشن و قاطع خود را از واقعیتهای عینی این رژیم گرفته. واقعیتهایی که تاکنون خود را به عیان نشان داده است. حزب سبزهای ایران به این قانونمندی مرحله یی مبارزه یقین دارد که قفل و گره گاه اصلی، سیاسی است و این قفل مانع پیشرفت و توسعه اقتصادی صحیح و مترقی جامعه و مردم ایران در شرایط کنونی است. این قفل شدگی سیاسی همان وجود حاکمیت دیکتاتوری مذهبی و سیاسی- نظامی ولایت فقیه است. همانطور که تجربه نشان داده این رژیم با خاتمی و یا بدون خاتمی بدلایل طبیعت و ماهیت اصلی و تغییر ناپذیر خود، ضد تجدد گرایی و مدرنیته است و اساسا اصلاح پذیر نیست. همانطور که اکنون رشد اعتراضات و شورشهای گسترده آزادیخواهانه مردم و دانشجویان در شهرهای ایران نشان می دهد، دیر یا زود این رژیم سرنگون خواهد شد. خوب برنامه وسیاستهای مشخص و شفاف حزب سبزها هم منطبق با شرایط و خواست های سیاسی مبارزات مردمی بوده و می تواند در مقطع کنونی درهمبسته کردن جنبش اجتماعی موثر و کمک کننده باشد.
دیدگاه و روشهای جامع و همه جانبه عملی وعلمی اکولوژیک سیاسی حزب سبزها با استراتژی توسعه موثر و پایدار بطور خاص در جستجو و ارائه نمودن پیشنهاد و راه حل های هماهنگ لازم برای مشکلات و مسایل بسیار ریشه ای برای سازندگی در ایران فردا، اعم از سیاسی، انسانی، فرهنگی اجتماعی، اقتصادی و محیط زیست، متمرکز است. سیاست و برنامه های توسعه پایدار متکی بر سه اصل اساسی است: فایق آمدن به تنزل کیفیت اقتصادی و محیط زیست با حفظ شرایط فرهنگی و تامین اجتماعی. اجرای یک چنین برنامه های سازندگی تنها بر اساس درک و تحقیقات علوم زیست محیطی و ضروریات آموزش تنوع و مستمر عمومی و در بخشهای گوناگون اقتصادی کشور همراه و امکانپذیر خواهد بود. این امر به یک تحول و دگرگونی مثبت معنوی اخلاقی عقلی علمی و نهادی در جامعه ایران منجر خواهد شد.
یکی از مشکلات مهم و اساسی بعد از رژیم جمهوری اسلامی، رفع سریع مشکل بیکاری و ایجاد و توسعه فرصتهای شغلی برای زنان و مردان کشور است. در این زمینه بخصوص در زنجیره های توسعه اقتصاد و صنعت، کشاورزی و خدمات وابسته به محیط زیست امکانات فرصت های شغلی همواره جدیدتر نیز قابل ممکن است. بطور مثال در وهله اول کارهای آموزشی در بالا بردن سطح دانش و علم همگانی و فن آوری کارگران، کشاورزان توسط بیشماران دانشجویان، تحصیلکردگان فارغ التحصیلان و فرهنگیان و … و یا کارهای شغلی علمی تحقیقاتی بمنظور ترسیم و بهبود تکنولوژی قدیمی ماشینها، طراحی و احداث تاسیسات فنی و تخصصی زیر بنای ساختمانی و تکنیکی جوانب مربوط به اکولوژی در شهرسازی صنعت و کشاروزی و توسعه مناطق روستایی، اقدامات در جهت بهینه کردن و کاربرد موثر مواد خام و اولیه و افزودنیها سوخت و منابع آب ودر بخشهای اقتصادی، گاز سوز کردن خودرودها و صنایع جهت جلوگیری از آلودگی هوا، ساماندهی مهندسی راهها و سیستمهای حمل و نقل، برنامه های تفکیک و دفع اصولی زباله و فاضلابهای خانگی، صنعت و بیمارستانها، استفاده صحیح و موثر از مواد دوباره قابل استفاده بازیافتی در بخشهای گوناگون اقتصاد و صنعت، مطمئن سازی و احیای دوباره اماکن آلوده دفن زباله ها و مراکز تعطیل شده صنعتی، مکانیابی و استقرار صحیح پروژه های صنعتی از نظر اکولوژیکی و در قطبهای صنعتی موجود کشور ( استانهای تهران، اصفهای، خراسان، خوزستان، فارس، آذربایجان و مازندران) بازسازی و احیای دوباره جنگلها، پاکسازی منابع آب و همچنین کارهای بازاریابی و توزیع کالاهای صنعتی و صدها مشاغل حقوقی خدماتی و بازرگانی و فنی مربوطه دیگر که با توجه به وجود نیروی انسانی ماهر و متخصص، فرهنگی حقوقی و سیاسی و علمی دلسوز به محیط زیست در کشور یقینا قابل ممکن و حصول خواهد بود. باز تکرار می کنم، سرزمین ایران با مساحت گسترده خود در جغرافیای سیاسی و ارزش اقتصادی اکولوژیک فوقع العاده فراوان و مهم بین منطقه خزر و خلیج فارس و خساس خاور میانه قرار دارد. بخصوص دارای ذخایر سرشار هیدروکربنی و دومین منابع عظیم گاز طبیعی به عنوان منبع سوخت تکنولوژی برتر محیط زیستی در جهان است. بدین دلایل هم وجود یک حزب مبارز سیاسی و دموکراتیک سبز برای پیگیری سیاستها و اجرای طرح و برنامه های اقتصاد و صنعت اکولوژیک در کشور لازم است. فعالیتهای دینامیک حزب سبزها بطور یقین تاثیرات منفی سیاستهای سرمایه داری متکی بر صرف افسار گسیخته منابع را در تغییر و تحولات سیاسی فرهنگی اجتماعی و اقتصادی آینده در ایران هر چه کمتر خواهد نمود.
حزب سبزهای ایران بدین باور است که توسعه موثر سیاسی دموکراسی مدنی و اکولوژیکی در ایران اساسا با سپردن کار مردم بدست خود مردم امکانپذیر است. از جمله در اداره و توسعه اقتصادی پایدار و حفظ محیط زیست مناطق زندگی خودشان بلحاظ شناختها، تجارب و هویت فرهنگی و علایق خاص و دیرینه شان نسبت به محیط. یک چنین دیدگاه اکولوژیکی هم مسئله ایجاد امکانات لازم و سیاسی خود مختاری مناطق و در ادامه برقراری یک نظام فدرالیست در ایران را هر چه بیشتر فراهم و تضمین خواهد نمود.
ضمنا حزب سبزها با سیاست های فراگردی عام همه جانبه همه گیر بین المللی در جامعه ایران، از استقبال فراوان نیروهای مترقی در کشورهای جهان به ویژه کشورهای همسایه و منطقه و همچنین از حمایت های گسترده سیاستهای جاری برنامه های توسعه پایدار و محیط زیست سازمان ملل برای ممالک در حال توسعه در قرن ۲۱، بنفع پیشرفت مردم در ایران برخوردار خواهد بود.
بنابراین در پایان به عنوان نتیجه گیری باید بگویم که آغاز پروژه سیاسی و فرهنگی حزب سبزها در شرایط سرفصل تاریخ مبارزاتی کنونی و اقدامات و تصمیماتی هر چند هم با امکانات و قدرت اجرایی ضعیف در شرایط دیکتاتوری سرکوبگر حاکمیت آخوندی در داخل کشور، کاری بود مثبت، تاریخی و آینده دار. اقدامی که نقش راهگشای تاریخی را در راستای حفظ زندگی مادی و طبیعی امروز و فردای ایران و همچنین در ابعاد فراملی ایفا می کند. در خاتمه باید عرض کنم که پیشرفت کارهای همه جانبه و پیچیده حزب سبزها تنها با اراده قوی و انگیزه کار و احساس مسئولیت انسانی و تاریخی و همکاریهای صمیمانه و سازنده یکایک ایرانیان علاقمند چه در داخل و چه در خارج از کشور ارتباط و پیوند مستقیم داشته و خواهد داشت.
